uykuluk [اویقولق]

Eskiden huysuz veletleri sakinleştirmek ve uyutmak için verilen afyonlu ilaçlara, şuruplara tesmiye olunurmuş. Bazı dönem yazarları, Osmanlı tebaası arasında tiryakiliğin bunca yaygın oluşunda çocukluktaki bu tanışıklığın da pay sahibi olduğunu kaydediyor ama bu iddianın teyidi beni aşıyor.

“Bunun müfâd-ı mündericesi, bazı kadınlar semere-i hayâtları olan evlâtlarına ‘uykuluk’ namıyla tiryak ve kürkçüoğlu macunu vesair afyonlu şuruplar yedirmekte oldukları cihetle, bîçare çocukları envâ-ı mazarrat ve mehâlike giriftar ettiklerini bazı mukaddimat serd ve iradıyla nihayetinde ‘Efrâd-ı nev‘ine acımayı bilen kadınlardan çocukları öyle muzır şeylerden saklamalarını intizar eyleriz.’ diye hatm-i kelâm olunmuş.”    

(Basiretçi Ali Efendi, 1288 / 1871)